Bu yaz Paris’te başlayan ‘olimpiyat’ heyecanı, eylülde Budapeşte’deki ‘45.Satranç Olimpiyatı’ ile noktalanırken, erkek ve bayan ulusal gruplarımızın 64 kare üzerinde bıraktığı muvaffakiyet dolu izler, dünya çapında büyük bir takdirle karşılandı…
Strateji, taktik ve zekanın buluştuğu satrançta, bilhassa genç büyük ustalarımız (GM) 15 yaşındaki Ediz Gürel ve 13 yaşındaki Yağız Kaan Erdoğmuş, şimdi birinci defa katıldıkları olimpiyatta elde ettikleri derecelerle otoriteler tarafından ‘satrancın dahileri’ olarak tanımlandı. 10-23 Eylül tarihleri ortasında 11 çeşit olarak oynanan satranç olimpiyatında, 194 ülkenin yarıştığı açık kategoride GM Ediz Gürel, GM Yağız Kaan Erdoğmuş, GM Mustafa Yılmaz, GM Vahap Şanal ve GM Emre Can’dan oluşan Erkek A Ulusal Grubumuz, 6 galibiyet, 4 beraberlik ve 1 mağlubiyetle 7 ülke ile tıpkı puanı toplamasına karşın averajla 12. oldu.
180 ülkenin yarıştığı Bayanlar Kategorisi’nde ise Milletlerarası Usta (IM) Ekaterina Atalık, Bayan Büyükusta (WGM) Betül Cemre Yıldız Kadıoğlu, WGM Kübra Öztürk Örenli, Bayan Milletlerarası Usta (WIM) Gülenay Aydın ve WIM Hayale İsgenderova’dan oluşan A Ulusal Kadromuz, 6 galibiyet, 2 beraberlik ve 3 mağlubiyet alarak şampiyonayı 26. sırada tamamladı.
GÜREL YENİLMEDİ
Organizasyonda genç yıldızlarımız Gürel, Erdoğmuş ve Aydın güzel performans ortaya koyarak, dünya otoritelerinin dikkatini çekti. Gürel 11 maçta 7 galibiyet, 4 beraberlikle 9 puan topladı ve +23,1 Elo kazandı. Bu sonuçlarla 2. masada 3. olan Ediz, olimpiyatı bronz madalyayla tamamladı. Erdoğmuş ise birinci kere katıldığı olimpiyatta 11 maçta 7 galibiyet, 2 mağlubiyet ve 2 beraberlikle 8 puan topladı. Erdoğmuş, 2.600 eloya ulaşan en genç sportmen ve olimpiyatta yarışan en genç büyükusta olarak tarihe geçti. Aydın ise 10 maçta 6 galibiyet, 1 hezimet ve 3 beraberlikle 7,5 puan topladı. Aydın, +52,4 Elo kazandı.
Olimpiyatın en çok konuşulan maçlarından biri de GM Mustafa Yılmaz’ın, dünyanın 1 numarası GM Magnus Carlsen ile berabere kaldığı müsabaka oldu. Carlsen’den puan alan birinci ulusal sportmen olan Yılmaz için Milletlerarası Satranç Federasyonu’nun instagram hesabı “fide_chess”te, “Mustafa oyunun ortasında daha güzel bir konuma sahipti, lakin oyun sonunda eşitliği sağlayan dünya 1 numarası karşısında oyunu çeviremedi” sözü kullanıldı.
GM Emre Can oynadığı 8 maçta 5 galibiyet, 2 beraberlik ve 1 mağlubiyetle 6 puan aldı. GM Vahap Şanal ise 5 maçta 1 galibiyet, 2 beraberlik ve 2 mağlubiyetle 2 puan aldı. Bayan A Ulusal Takımı’nda IM Ekaterina Atalık 10 maçta 5 galibiyet, 2 mağlubiyet ve 3 beraberlikle 6,5 puan topladı. WGM Betül Cemre Yıldız Kadıoğlu oynadığı 10 maçta 2 galibiyet, 2 mağlubiyet ve 6 beraberlikle 5 puan topladı. WIM Hayale İsgenderova 7 maçta 3 galibiyet, 3 mağlubiyet ve 1 beraberlikle 3,5 puan topladı. WGM Kübra Öztürk Örenli de oynadığı 7 maçta 1 galibiyet, 2 mağlubiyet ve 4 beraberlikle 3 puan topladı.
“GENÇ YILDIZLARIMIZ PARLIYOR”
Türkiye Satranç Federasyonu Başkanı Gülkız Tulay, 45. Dünya Satranç Olimpiyatı’nda ulusal sportmenlerin güçlü rakiplerine karşı çok yeterli mücadele ettiğini söyledi.
TSF Başkanı, “Olimpiyatlarda güçlü ülkelerle yarıştık. Dünyanın doruğuna oynadık. Daha düzgün olacağımız günler geliyor. Türk satrancı dünyada süratle yükseliyor, genç yıldızlarımız parlıyor. 12 yıl evvel başlattığımız altyapı atağı bugün bize Avrupa’da, dünyada ve olimpiyatlarda gurur veren muvaffakiyetler getiriyor” diye konuştu.
Ediz Gürel, Yağız Kaan Erdoğmuş, Gülenay Aydın üzere genç yeteneklerimizin otoritelerin gözdesi olduğuna değinen Tulay, “Alt yapıdan gelen gençlerimiz Türkiye’nin yanında dünya satrancının da geleceği olacak. GM Mustafa Yılmaz da dünyanın doruğundaki Carlsen’den puan alan birinci Türk sportmen olarak tarihe geçti. Bayanlarımız da bu olimpiyatlarda güzel gayret etti, yükselişleri sürecek. Muvaffakiyetlerin mimarları olan atletlerimize, antrenörlerimize, ailelerimize, Gençlik ve Spor Bakanlığımız ile ana sponsorumuz Türkiye İş Bankası’na yürekten teşekkür ediyorum” tabirlerini kullandı.
HERKES ONLARI KONUŞTU
Dünya performanslarıyla olimpiyatlara damga vuran 15 yaşındaki GM Ediz Gürel ve 13 yaşındaki GM Yağız Kaan Erdoğmuş’u konuşurken, ulusal atletlerimizi ‘satrancın dahileri’ diye tanımladı.
Genç yıldızlarımız GM Ediz Gürel ve GM Yağız Kaan Erdoğmuş’un olimpiyat muvaffakiyetleri, toplumsal medyada da ses getirdi. Memleketler arası Satranç Federasyonu toplumsal medya hesabında Ediz Gürel için “Türkiye’nin 15 Yaşındaki Satranç Dahisi Parlıyor” tabirini kullandı. Macar asıllı Amerikalı bayan satranç ustası ve eski Bayanlar Dünya Şampiyonu GM Susan Polgar da “15 yaşındaki Türk yıldız GM Gürel Ediz, 9 oyunda 2820 üzere şaşırtan bir performansla 8 puana sahip! 13 yaşındaki GM Erdoğmuş Yağız Kaan’ın 9 maçta 6,5 puanı ve 2600’ün üzerinde performansı var! Onlar Türk satrancının geleceği” diyerek genç yıldızlarımıza övgüler yağdırdı.
Polgar, yeniden toplumsal medya hesabındaki öteki bir iletisinde, “Genç Türk yıldızları: Gürel ve Erdoğmuş. Her ikisi için de büyük bir gelecek var” yazdı. Hindistan’ın en tanınan satranç platformu ‘ChessBase India’nın toplumsal medya hesabında “Türkiye, Yağız Kaan Erdoğmuş ve Ediz Gürel üzere iki genç sayesinde yakında satranç dünyasında bir güç merkezi olacak. Her ikisi de olimpiyatta eksiksiz satranç oynadılar” tabirlerini kullandı.
10. tıpta yendiği Polonyalı rakibinin oyununu alkışladığı Yağız Kaan için, İngiliz The Guardian gazetesinin ünlü satranç muharriri Leonard Barden, köşesinde, “Satranç: 13 yaşındaki Yağız Kaan Erdoğmuş 2600’ün eşiğinde ve dünya yaş rekoruna yaklaşıyor” başlıklı bir yazı kaleme aldı. Erdoğmuş’un en fazla umut vadeden memleketler arası yetenekler ortasında yer aldığını ve dinamik klasik tarzıyla giderek daha fazla övgü kazandığını vurgulayan Barden, “Yağız Kaan Erdoğmuş, Magnus Carlsen, Alireza Firouzja, Fabiano Caruana ve başkalarının ayak izlerini takip eden, erken rekorlarla dolu bir meslek yolunda ilerliyor” dedi.
“ARTIK BİR EKOSİSTEM GELİŞTİ”
İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat Sözen, Türkiye Satranç Federasyonu ile 2005’te başlayan yol arkadaşlıkları boyunca temel hedeflerinin, satrancın planlı hareket etmenin değerini kavratma; konsantrasyon, süratli ve yanlışsız düşünme üzere maharetler kazandırma, kendine itimat duygusu aşılama, sistemli ve disiplinli çalışmanın değerini ortaya koyma üzere yararlarını olabildiğince geniş kitlelere ulaştırmak olduğunu söyledi.
Bu yüzden satranca verdikleri takviyesi daha çok bir eğitim sponsorluğu kategorisinde değerlendirdiklerini tabir eden Sözen, satrancın yararlarından daha fazla çocuk ve gencin yararlanması için harcanan uğraşların akabinde değerli muvaffakiyetlerin doğduğunu da belirtti.
19 yılda lisanslı atlet sayısının 30 binden 1 milyon 311 bine; antrenör sayısının 2 binden 87 bine; kulüp sayısının 600’den 2 bin 200’e; büyükusta, milletlerarası usta üzere unvanlara sahip atletlerin sayısının ise 6’dan 253’e yükseldiğini vurgulayan Sözen, “Artık bir satranç ekosistemi gelişti. Kulüpleriyle, antrenörleriyle, hakemleriyle kendi içinde bir dünya, bir iktisat oluştu. Bu çok değerli zira ekosistemi sağladığınız vakit sistem kendi kendine çalışabilir hale geliyor” diye konuştu.
HİNDİSTAN SÜPÜRDÜ
Şampiyonada açık ve bayanlar kategorisinde Hindistan şampiyon oldu. Açık kategoride ABD ikinci ve Özbekistan üçüncü sırayı alırken, bayanlar kategorisinde Kazakistan 2. ve ABD 3. sırada yer aldı. FIDE’nin, dünya satrancının en kıymetli tertiplerinden biri olan ve 2 yılda bir düzenlediği 45. Dünya Satranç Olimpiyatı’nda Açık Kategori’de 194 ülkeden 977 atlet, Bayanlar Kategorisi’nde 180 ülkeden 907 atlet atak yaptı. Ekipler her iki kategoride de 4 asil ve 1 yedek atletle yarıştı. Bir sonraki satranç olimpiyatı, 2026 yılında Özbekistan’ın başşehri Taşkent’te düzenlenecek.